Blog ten jest formą strony internetowej sklepu Zielarsko-Medycznego "Mniszek", który prowadzę od kilku lat w Tarnowie. Będę go systematycznie uzupełniać informacjami dotyczącymi asortymentu sklepu, zasadami zdrowego odżywiania, wzmacniania odporności organizmu oraz jego oczyszczania. Blog jest także formą mojej odpowiedzi na liczne pytania, które otrzymują drogą mailową na adres sklepu. Często dotyczą one podobnych zagadnień. Pomyślałam, że dobrze by była taka przestrzeń, w której mogłabym te tematy poruszać. Życzę wszystkim Czytelnikom "Mniszka", by poczuli się jak w swoim ulubionym sklepiku.

wtorek, 4 marca 2014

Ryż w różnych kolorach i smakach



Dzisiaj chciałam zaprezentować ryże, odmiany nie wszystkim znane. Pełnoziarniste ryże to skarb dla naszego organizmu. Lepiej wygospodarować troszkę czasu i przygotować świeży posiłek samemu, a do gotowania ryżu potrzeba 20-30min. Zmiana stylu życia u osób, które chcą być zdrowe i dobrze się czuć, nastąpi wtedy, gdy zrozumieją, że warto zadbać o swoje żywienie.
Dawniej dieta składała się z żywności pochodzącej z prywatnych gospodarstw i uzupełniana była niewielką ilością produktów kupowanych w sklepie lub u znajomego gospodarza. Nasi pradziadowie nie mieli pięknie pakowanych produktów, dostępnych w każdym supermarkecie całą dobę i reklamowanych na każdym kroku. Nie jadali Fast food-ów.  
Podstawą ich diety były ziarna zbóż i kasze uprawiane na polach, teraz stojących odłogiem.  Chleb razowy był codziennością, jedli świeżo przygotowane posiłki.

 Czasy i upodobania zmieniły się niestety na naszą niekorzyść. Gotowe, świeże posiłki zostały zastąpione słodkimi płatkami  z mlekiem, zjadanymi szybko na zimno. Żyjemy w społeczeństwie, które nastawione jest na pośpiech, który zagościł w naszych domach, pracach, dosłownie wszędzie, dopadł nawet nasze kuchnie. Jemy byle co, byle gdzie, nie chce nam się przygotowywać posiłków bo, …mamy mało czasu. Wszyscy się gdzieś spieszą, czy trzeba, czy nie trzeba. Na wszelki wypadek to dobra wymówka: spieszy mi się. Poza pośpiechem, króluje także nadmiar, ludzie za dużo jedzą, za dużo piją, za dużo kupują szczególnie jedzenia, bo na promocji, lodówki pękają w szwach, data się kończy i co z tym zrobić? Półprodukty, gotowce to dla nas zabójstwo.

Ryż brązowy - ziarno ryżu, z którego zaraz po zbiorze ręcznie lub mechanicznie usunięto najbardziej zewnętrzną, niejadalną warstwę  czyli plewy. Powstaje w ten sposób częściowo obłuskane, pełne ziarno, zwane ziarnem naturalnym lub ryżem pełnoziarnistym. Ziarno ma wydłużony kształt i brązowy kolor. W porównaniu z ryżem białym, który jest dodatkowo pozbawiony „skórki”, ryż brązowy ma o wiele więcej  witamin, minerałów i błonnika, którego w dzisiejszej diecie mamy tak mało, a jest nam bardzo potrzebny do prawidłowego trawienia. Te składniki odżywcze znajdują się  w nieusuniętej zewnętrznej otoczce zwanej srebrną łupinką lub „skórką” ryżu. Najwięcej jest błonnika, witaminy E, B1 – tiaminy, B2 - ryboflawiny, B3 – niacyny, B6 - pirydoksyny, witaminy K, magnezu, a z mikroelementów: żelaza, cynku, miedzi, manganu i selenu. Ryż brązowy jest wolniej trawiony i przez to daje uczucie sytości na dłuższy czas. Ryż nie zawiera glutenu, więc może być używany w diecie bezglutenowej. Warto zapamiętać, że produkty pełnoziarniste są lepsze od produktów przetworzonych.

Brązowy ryż, ma krótszy okres przydatności do spożycia niż biały i dlatego producenci poddają ryż
obróbce, przedłużając w ten sposób jego przydatność do spożycia, aby dłużej mógł leżeć na sklepowej półce i nie przynosił strat ekonomicznych spowodowanych przeterminowaniem. Mniejszą popularność ryżu brązowego w stosunku do białego można dopatrzyć się też w różnicach wizualno-smakowych, dłuższym czasie gotowania, różnicy w cenie i kojarzeniem ryżu brązowego z pokarmem dla ubogich i zwierząt, a to błędne myślenie. Ryż brązowy gotuje się dłużej, ale tylko 10min. Można podawać na słono, słodko ( z rodzynkami, daktylami, owocami sezonowymi), kwaśno czy pikantnie.
Odmian ryżu jest bardzo wiele, są różne, o dużych i średnich ziarnach,  min.  brązowy okrągły, długoziarnisty, Basmati.
 Ekologiczny ryż brązowy, długoziarnisty zachowuje wszystkie cenne składniki znajdujące się w łusce, dzięki czemu jest wartościowszy niż ziarno obłuszczone. Ryż brązowy polecamy jako danie solo, dodatek do dań mięsnych, sałatek oraz do dań egzotycznych.
Ryż biały -  uzyskuje się poprzez usunięcie najbardziej zewnętrznej warstwy (plewy i skórki), a pozostawienie jedynie bielma, które jest największą częścią ziarna, lecz najmniej wartościową. Ryż biały jest najpopularniejszym gatunkiem ryżu na świecie. Jest produktem bezglutenowym, lekkostrawnym i niskokalorycznym. Posiada wyraźny smak i doskonale współgra z wieloma produktami, co umożliwia przygotowanie oryginalnych potraw. Idealny do sałatek, potraw mięsnych i  jarzynowych.

Ryż Basmati, ryż siewny indyjski (Oryza sativa L.) odmiana ryżu długoziarnistego, uznawany za najszlachetniejszą odmianę na świecie zwaną „królem ryżu”,  o subtelnym, charakterystycznym, bardzo wyrazistym, orzechowym aromacie.  Aromat wynika ze specyfiki klimatu w którym rośnie, połączeniu mrozu, słońca i gleby w którą wsiąka krystalicznie czysta woda spływająca z himalajskich lodowców. Te warunki sprawiają, że ma swój specyficzny smak i szczególny aromat.  Rośnie u podnóża Himalajów, najpopularniejszy w Indiach i Pakistanie. Jego ziarna są dłuższe i cieńsze niż ziarna pozostałych odmian ryżu. Występuje w dwóch  postaciach: białej i brązowej. Ryż po ugotowaniu jest sypki, lekki i puszysty.

Ryż jaśminowy - nazwa ryżu pochodzi od słodkiego zapachu kwiatów jaśminowych z Azji Południowej, a po ugotowaniu odznacza się pięknym, naturalnym, kwiatowym aromatem. Najlepsze ryże jaśminowe pochodzą z Tajlandii i Kambodży. Po ugotowaniu otrzymujemy miękkie, lekko kleiste ziarna o delikatnym, egzotycznym aromacie. Ryż jaśminowy jest wyśmienity do przygotowania wielu smacznych i wykwintnych dań kuchni azjatyckiej i nie tylko. Smakuje wybornie bez żadnych dodatków. Nie polecany do puddingów i risotto. Występuje w postaci białej i brązowej.

Ryż ekologiczny sprzedawany jest lokalnie w sklepach ze zdrową żywnością, a obecnie dzięki współpracy ze Sprawiedliwym Handlem, także z powodzeniem eksportowany. Certyfikowany
produkt ze znakiem Fairtrade oferuje pełną satysfakcję konsumentom oraz wsparcie dla ubogich producentów z Trzeciego Świata.
 Organizacje lokalnych rolników uprawiających ryż, koncentrują się w ostatnich latach szczególnie na promocji upraw ekologicznych ryżu. Eksperci pomagają chłopom przekształcić system uprawy, by nie stosowali środków chemicznych i zużywali mniej wody, a mimo to osiągali dobre zbiory. Chroni to zasoby naturalne kraju i zdrowie rolników, które może być zagrożenie przez agrochemikalia. Promują świadomie tradycyjne odmiany ryżu, uprawiane w min. w Kambodży. Rolnicy są zachęcani, by w poszczególnych latach uprawiali różne odmiany ryżu.

Ryż okrągły pełnoziarnisty - jest najmniej przetworzony, dzięki czemu zawiera wiele witamin i substancji mineralnych. Ziarna krótkie, pękate. Ceniony szczególnie przez konsumentów zdrowej żywności, prócz tego chętnie stosuje się go w ramach różnych diet, np. odchudzających, obniżających ciśnienie. Niezastąpiony w diecie bezglutenowej. Jest doskonałym lekiem w chorobach jelita grubego, wzmacnia śledzionę i żołądek, a także wyrównuje poziom cukru we krwi i obniża ciśnienie. Jest doskonałym źródłem lekkostrawnego białka, bogaty w wit. z grupy B.

Ryż czerwony – czerwona odmiana ryżu, ma lekko słodki smak, orzechowy aromat, zawiera walory
ryżu pełnoziarnistego. Polecany szczególnie do deserów, sałatek.

Ryż czarny – to czarna odmiana ryżu o mocnym, niezwykłym, orzechowym aromacie. Smak ma mocno specyficzny, doceniany przez smakoszy ryżu. Właściwości jak ryż pełnoziarnisty. Polecany do wielu dań, ładnie wygląda i komponuje się w sałatkach.

Ryż dziki Bajong – ryż koloru czarnego, pełnoziarnisty z Malezji. Odmiana Bajong pochodzi z Borneo. Ma intensywny, bogaty smak i aromat, zaskakujący dla osób, które znają tylko ryż łuskany. Aromat bogatszy niż ryż basmati, dobra odmiana ryżu o ziemisto-ziarnistym smaku. Podczas gotowania zmienia kolor z fioletowo-czarnego na czerwono-brązowy. Jest pyszny w każdej potrawie o zdecydowanym smaku. Jest to stara, tradycyjna odmiana ryżu (w odróżnieniu od spotykanego w handlu tzw. dzikiego ryżu, który jednak ryżem nie jest, tylko ziarnem zizani wodnej), do niedawna uprawiana przez rolników z wyspy Borneo, tylko na własny użytek. Od 2009r. mają wsparcie, by rozwijać produkcję i sprzedawać plony. Odmiana chroniona jest patentem międzynarodowym przez Departament Rolnictwa stanu Sarwak.

 
Moje 3 grosze: mnie moja klientka nauczyła gotować ryż, niby łatwizna, ale niekoniecznie. Do pustego garnka wsypujemy szklankę ryżu, sprażyć na wolnym ogniu 2-3 min, będzie specyficznie skwierczał i wtedy należy dolać dwie szklanki gorącej wody, zmniejszyć ogień, przykryć i zostawić, koniecznie bez mieszania! do momentu, aż wchłonie całą wodę. Zajmuje mu to ok. 20-30min. I już gotowe. Pyszny, sypki z prawdziwym aromatem ryżu. Ja często zjadam z dobrą surówką, a do samego ryżu dodaję trochę oliwy, oleju rzepakowego lub innego i trochę soli ziołowej.

 
Ryż z rodzynkami: ryż ugotować jak wyżej. Po lekkim przestudzeniu dodać dobre masło, rodzynki i trochę brązowego cukru lub nie. Wymieszać zostawić na 10 min. aby trochę nasiąkło i gotowe. Można podać z owocami ułożonymi obok ryżu. SMACZNEGO!



Informacje pochodzą z ogólnodostępnej wiedzy i z opakowań produktów sprzedawanych w sklepie.

1 komentarz:

  1. Nigdy w ten sposób nie gotowałam ryżu, wypróbuje przy najbliższej okazji:) Jak już jesteśmy przy zdrowych produktach to może jakiś wpis o zasadach zdrowego żywienia - oczywiście w miarę wolnego czasu:) Dziękuje

    OdpowiedzUsuń